500 milyar Euro hibeye 4 ‘cimri’ ülkeden itiraz

Avrupa Birliği liderleri, 750 milyar Euro büyüklüğündeki iyileşme paketini tartışıyor. Hollanda, Avusturya, Danimarka ve İsveç ‘hibe ağırlıklı’ bir uzlaşıya en sert karşı çıkan ülkeler. Almanya ve Fransa ise en sıkı iki savunucusu…

Avrupa Birliği (AB) liderleri dün başlayan ve iki gün sürecek zirvede COVID-19 pandemisinin sert vurduğu ülkelere dağıtılacak 750 milyar Euro büyüklüğündeki iyileşme paketini tartışıyor. Hollanda, Avusturya, Danimarka ve İsveç’le birlikte ‘hibe ağırlıklı’ bir uzlaşıya en sert karşı çıkan ülkeler. Avrupa basını bu ülkeleri ‘Eli sıkı dörtlü’ olarak anmaya başladı. Almanya ve Fransa ise hibe ağırlıklı bir paketin en sıkı iki savunucusu. Macaristan’ın da olası bir uzlaşıyı taslak bütçedeki ‘demokratik değerleri zayıflayan ülkelere yardım yapılmaması’ önerisi nedeniyle veto edebileceği belirtiliyor.

En sıkı pazarlık hibelerde

AB üyesi 27 ülkenin liderlerinin uzlaşmakta en zorlandığı konu, AB’nin 1 trilyon Euro’luk 20212027 bütçesine ek olarak açıklanan YeniNesilAB isimli 750 milyar Euro’luk paketinin hibe-kredi ağırlığı. Avrupa Komisyonu’nun önerisine göre 500 milyar Euro’su hibe, 250 milyar Euro’su kredi olarak verilecek. Bütçenin ne kadar sürede hazırlanacağı, borçların nasıl ödeneceği ve bu bütçenin ne kadarının yeşil enerji projelerine aktarılacağı da iki günlük zirvede belirlenecek. Taslak plana göre 81,8 milyar Euro ile İtalya hibe alacak en büyük ülke. Kredilerle birlikte İtalya’nın paketten 172,7 milyar Euro alması öngörülüyor. İspanya ise 77,3 milyar Euro hibe ve 60 milyar Euro’dan fazla kredi ile İtalya’dan sonra ikinci büyük alıcı. Fransa’ya 39 milyar Euro hibe öngörülüyor, kredi yok. Almanya’ya 28.8 milyar Euro hibe öngörülüyor, kredi yok. Polonya, Yunanistan, Romanya ve Portekiz de Komisyon’un önerisinde hibelerden fazla pay alacak ülkeler arasında.

Bu haftasonu uzlaşı zor

Avrupa’da sağ partilerin yükselişine sıklıkla örnek olarak gösterilen merkez sağ VVD partisinden Hollanda Başbakanı Mark Rutte, Bloomberg’e verdiği demeçte bu haftasonu bir uzlaşı olma ihtimalinin yüzde 50’nin altında olduğunu söyledi. Rutte konuşmasında Güney’in Kuzey’e reform taahhüdü vermesi gerektiğine işaret ederek şöyle konuştu: “Biz hibe temelli bu sisteme inanmıyoruz. Birincisi geri ödemelerin yeterli düzeyde olması konusunda müzakere edeceğiz. İkincisi bu desteği alan ekonomilerde reformların gerçekleşmesine ihtiyacımız var. Güneyin.

COVID-19 krizinden çıkmak için Kuzey ülkelerin desteğine ihtiyacı varsa – ki bunu anlayabiliyorum – bizim de onlardan reformlar gerçekleştirmelerini istememiz makul diye düşünüyorum.” Öte yandan Rutte bunun güçlü bir Avrupa için gerekli olduğunu belirterek “Tabii ki uzlaşı da mümkün” dedi.

Almanya ve Fransa hibenin en büyük destekçileri

Fransa’yla birlikte ‘hibe ağırlıklı’ bir dağılımın en sıkı savunucusu olan Almanya Şansölyesi Angela Merkel, “Büyük, çok büyük görüş ayrılıklarımız var… Müzakerelerin zor, hatta çok zor geçeceğini tahmin ediyorum” dedi ve bu haftasonu bir uzlaşı olmayabileceği konusunda uyardı.

Dünya/Hilal Sarı