Hollanda’da her yil bosa giden 53 milyar kilo inek gübresi ev yapiminda kullanilabilir

BBC – Haberler

 

Hollandali ögrencilerin gelistirdigi bir proje ile çiftliklerde her yil bosa giden 53 milyar kilo inek gübresinin, konut insaatinda kullanilmasi hedefleniyor.

 

Böylece, Hollanda’daki azot saliminin en önemli nedenlerinden biri ortadan kalkarken insaat maliyetleri de büyük ölçüde azalacak.

 

Hollanda’nin Eindhoven kentinde düzenlenen “Tasarim Haftasi”nda en dikkat çeken çalismalardan biri, Amsterdam Üniversitesi Uygulamali Bilimler Yüksek Okulu ögrencilerinin hazirladigi, “tezekten evler” projesi oldu.

 

Tasarim haftasi için, Hollanda’nin en bilinen sosyal sorunlarindan birini seçmek isteyen Doris Hondtong ve iki arkadasi, azot saliminin en önemli nedenlerinden biri olan inek gübresi ile neler yapilabilecegini arastirdi.

 

Hollandali ögrenciler, “bir tasla birçok kus vurmak için” tezekten ev projesini gelistirdi. Doris Hondtong projeyi, “Bunu bir yapi malzemesi olarak kullanarak bir tasla iki kus vurmus olacagiz. Çiftçilerin gübrelerinden kurtulmalarina yardim edecek ve ondan çok ihtiyaç duyulan evlerin yapilabilmesini saglayacagiz” diye anlatiyor.

 

Hollanda’da çiftliklerde her yil 53 milyar kilo inek gübresi üretiliyor. Çogu çöpe giden bu diskilar yüzünden bitki örtüsü ve hayvanlar ciddi zarar görüyor. Azot saliminin en önemli nedenlerinden biri bu gübreler.

 

Insaatlar da, en önemli azot ve karbondioksit üreticisi. Bu nedenle bazi insaat projelerine, çevre mevzuati geregi izin verilmiyor. Çevre kirliligine neden olan beton ve çimento yerine, Asya ülkelerinde yaygin olarak kullanilan balçik gibi dogal ürünlere yogun ilgi var.

 

Hollandali ögrenciler, kendi tasarladiklari 3D yazicilar araciligiyla, tezek yani inek gübrelerini kullanarak, bu sorunlarin tamamini ortadan kaldirmayi hedefliyor.

 

Doris Hondtong, Miruna Vlad ve Maxim Meijer adli ögrenciler, çiftliklerden topladiklari inek gübreleri üzerinde çalisarak bunu yapi malzemesine dönüstürmek için aylarca 3D yazici ile deney yaptilar.

 

Sonunda, yarim metrekare boyutunda büyük tezek plakalari üretmeyi basardilar. Birçok sirket, bu gelismeyi yakindan izlemeye aldi.

 

Hollandali ögrenciler, De Telegraaf gazetesine, “Hemen yarin bu malzeme ile yerlesim alanlari insa edilmesini beklemiyoruz. Yapi malzemelerinin gelistirilmesi ve piyasaya sürülmesi zaman aliyor ama inek gübresinin çok fazla potansiyeli var” diyor.

 

Birçok kisi, su sorunun yanitini merak ediyor: “Peki, azottan olusan inek gübresi çevreye zarar vermeyecek mi?”

 

Doris Hondtong bunu, “Evet ama azot hava veya yer alti suyu ile baglanti olusturmadigi sürece endiselenecek bir sey yok” diye yanitliyor.

 

Ögrenciler, inek gübresine yumurta kabuklarinda bulunan tapyoka nisastasi ve kalsiyum karbonat ekleyerek farkli bir karisim elde etti. Bu nedenle yapi malzemesi olarak kullanilan tezegin çevreye zarar vermesini önlediklerini vurguluyorlar.

 

Peki iklim degisikligi nedeniyle artan yagislarda tezekten evler dayanikli olur mu? “Elbette” diyor Doris Hondtong ve devam ediyor: “Çünkü inek gübresinin en önemli özelligi su tutmamasi. Bu nedenle Hindistan’da yagmurdan korunmak için evlerin dis cephesi inek gübresiyle sivaniyor.”

 

Su an tek sorun, üretilen tezek bloklarinin biraz kokuyor olmasi. Hollandali ögrenciler, küçük bir çalismayla bu kokunun da ortadan kaldirilabilecegini belirtiyor.